六堆計劃首頁

六堆語料總覽表

美濃客家語寶典-04:

編號 例句 語音合成 六堆客語拼音 華譯
lbk04_001 同人共下愛和和氣氣,正會有人緣。 tungˇ nginˇ kiung ha oi foˇ foˇ hi hi , nang voi iuˊ nginˇ ianˇ 。 人與人相處要和和氣氣,才會有人緣。
lbk04_002 頭擺美濃山下个人生活過清苦,無見過麼个世面,登常會「火燄蟲覺著電火,蛤蟆噭覺著『啦嘰歐』」,盡會分人㖸。 teuˇ baiˋ miˇ nungˇ sanˊ haˊ ge nginˇ senˊ fad go qinˊ kuˋ , moˇ gian go maˋ ge sii mien , denˊ songˇ voi 「 foˋ iam cungˇ gogˋ doˋ tien foˋ , haˇ maˇ gieu godˋ doˋ 『 laˇ ji ioˋ 』」, qin voi bunˊ nginˇ nagˋ 。 以前美濃山下的人生活困苦,沒見過世面,通常將「螢火蟲當作電燈,青蛙叫以為是收音機的聲音」,成為人們的笑話。
lbk04_003 這個人壞心術,會害人、會翕人,蓋多人會咒佢火燒雷打。 iaˋ ge nginˇ faiˋ ximˊ siidˋ , voi hoi nginˇ 、 voi hibˋ nginˇ , goi doˊ nginˇ voi zu iˇ foˋ seuˊ luiˇ daˋ 。 這個人心術不正,會害人、欺壓人,有很多人會咒他遭天打雷劈。
lbk04_004 頭擺人講:「火燒山,連累猴」,你係事情搭忒多,同人延延牽牽,發生事情就會分人連累著。 teuˇ baiˋ nginˇ gongˋ :「 foˋ seuˊ sanˊ , lienˇ lui heuˇ 」, ngˇ he sii qinˇ dabˋ tedˋ doˊ , tungˇ nginˇ ianˇ ianˇ kianˊ kianˊ , fadˋ senˊ sii qinˇ qiu voi bunˊ nginˇ lienˇ lui doˋ 。 以前的人說:「火燒山,連累猴」,你如果事情管太多,跟別人太多牽扯,一旦發生事情會被人連累。
lbk04_005 這隻猴哥火屎綻天,見講話大細聲,麼人都喝得著、罵得著,修養毋好。 iaˋ zagˋ heuˇ goˊ foˋ siiˋ can tienˊ , gian gongˋ fa tai se sangˊ , maˋ nginˇ duˊ hodˋ dedˋ doˋ 、 ma dedˋ doˋ , xiuˊ iongˊ mˇ hoˋ 。 這個人脾氣暴躁,一見人就罵,很沒修養。
lbk04_006 這個人脾氣毋好,動啊著講話大細聲,亂緊緊著蓋緊張,𠊎等就會罵佢「火屎㸐腳」个人。 iaˋ ge nginˇ piˇ hi mˇ hoˋ , tungˊ a doˋ gongˋ fa tai se sangˊ , lon ginˋ ginˋ doˋ goi ginˋ zongˊ , ngaiˇ nenˊ qiu voi ma iˇ 「 foˋ siiˋ nadˋ giogˋ 」 ge nginˇ 。 這個人性子急、脾氣又不好,動不動就大小聲,我們就會罵他是急性子的人。
lbk04_007 頭擺人生活用大灶頭燒樵,燒吔樵盡大灰,該煙囪管有蓋多烏烏个火燂煤。 teuˇ baiˋ nginˇ senˊ fad iung tai zo teuˇ seuˊ ceuˇ , seuˊ eˇ ceuˇ qin tai foiˊ , ge ianˊ cungˊ gonˋ iuˊ goi doˊ vuˊ vuˊ ge foˋ tamˇ moiˇ 。 以前的人生活,會用到灶頭燒柴,灰燼造成煙囪覆蓋著一層黑黑的灰。
lbk04_008 在鄉下夏秋時節,每日日頭一落山,就火烏蛤蟆噭吔! teˊ hiongˊ haˊ kia qiuˊ siiˇ jiedˋ , miˊ ngidˋ ngidˋ teuˇ idˋ log sanˊ , qiu foˋ vuˊ haˇ maˇ gieu eˇ ! 在鄉下夏秋交替的季節,每天太陽一下山,就聽到青蛙鳴叫了!
lbk04_009 佢見食吔酒,就灰灰膏膏思量毋得,毋好搭佢。 iˇ gian siid eˇ jiuˋ , qiu foiˊ foiˊ goˊ goˊ siiˊ liongˇ mˇ dedˋ , mˇ hoˋ dabˋ iˇ 。 他每次喝了酒就不講理、無理取鬧,不要理他。
lbk04_010 佢做麼个都緩緩仔,會急死人。 iˇ zo maˋ ge duˊ fon fon eˊ , voi gibˋ xiˋ nginˇ 。 他做什麼都慢吞吞的,會急死人。
lbk04_011 年三十暗晡食飽夜,細人仔就會歡歡喜喜等正吔愛領紅包。 ngianˇ samˊ siib am buˊ siid bauˋ ia , se nginˇ eˋ qiu voi fonˊ fonˊ hiˋ hiˋ denˋ zang eˇ oi liangˊ fungˇ bauˊ 。 除夕夜吃過年夜飯,小孩子就會高高興興等著要領紅包。
lbk04_012 你就係毋聽大人儕个話走去賭博,正會「荒工廢業錢了核,人格分人來看輕」。 ngˇ qiu he mˇ tangˊ tai nginˇ saˇ ge fa zeuˋ hi duˋ bogˋ , nang voi 「 fongˊ gungˊ fi ngiab qienˇ liauˋ hedˋ , nginˇ giedˋ bunˊ nginˇ loiˇ kon kiangˊ 」。 你就是不聽長輩的話跑去賭博,才會落得窮困潦倒,還讓人看不起的下場。
lbk04_013 頭擺田坵無人耕,草生啊哱塞,這下做老弟个整理好吔,嗄全部搶等耕,斷真係「荒田無人耕,有人耕吔就相爭」。 teuˇ baiˋ tienˇ kiuˊ moˇ nginˇ gangˊ , coˋ sangˊ a bog sedˋ , iaˋ ha zo loˋ taiˊ ge ziinˋ liˊ hoˋ eˇ , sa qionˇ pu qiongˋ denˋ gangˊ , don ziinˊ he 「 fongˊ tienˇ moˇ nginˇ gangˊ , iuˊ nginˇ gangˊ eˇ qiu xiongˊ zangˊ 」。 以前田沒人耕,雜草叢生,現在弟弟整理好了,卻全都搶著要耕種,真的是「荒田沒人要耕種,有人耕了就搶著要」。
lbk04_014 你恁翕人,𠊎防死無老命同你拚吔! ngˇ anˋ hibˋ nginˇ , ngaiˇ fongˇ xiˋ moˇ loˋ miang tungˇ ngˇ bia eˇ ! 你這麼欺侮人,我不要這條老命直接跟你拚了。
lbk04_015 昨暗晡个風呼呼滾,蓋得人驚。 coˊ am buˊ ge fungˊ fu fu gunˋ , goi dedˋ nginˇ giangˊ 。 昨晚的風吹得呼呼叫,很嚇人
lbk04_016 佢無錢無人愛插,一有錢大家就來緊認親,斷真係「富無別人」。 iˇ moˇ qienˇ moˇ nginˇ oi cabˋ , idˋ iuˊ qienˇ tai gaˊ qiu loiˇ ginˋ ngin qinˊ , don ziinˊ he 「 fu moˇ pied nginˇ 」。 他沒錢時沒有人要理,一旦有錢了,大家就趕緊來認親,真的是「一般人都想和有錢人認親」。
lbk04_017 講麼个「婦人家久吔無打,就會上屋拆瓦」,也毋愐看啊斯係毋係男仔人个問題。 gongˋ maˋ ge 「 fu nginˇ gaˊ giuˋ eˇ moˇ daˋ , qiu voi songˊ vugˋ cagˋ ngaˋ 」, iaˊ mˇ menˋ kon a sii he mˇ he namˇ eˋ nginˇ ge mun tiˇ 。 說什麼「女人被寵溺久了,就會出亂子」,也不想想看是不是男人造成的問題。
lbk04_018 你斯「婦人家屙尿滮竹殼」麼?淋花樹淋啊咇咇啵啵恁大聲。 ngˇ siiˇ 「 fu nginˇ gaˊ oˊ ngiau beuˋ zugˋ hogˋ 」 meˇ ? limˇ faˊ su limˇ a bi bi bo bo anˋ tai sangˊ 。 你是「婦人家尿尿噴筍殼」嗎?澆花澆得咇咇啵啵這麼大聲。
lbk04_019 人講「婦人家屙尿㓾得雞嫲落」,你絕對愛注意這個細妹仔。 nginˇ gongˋ 「 fu nginˇ gaˊ oˊ ngiau ciiˇ eˋ gieˊ maˇ lod 」, ngˇ qied dui oi zu i iaˋ ge se moi eˋ 。 人家說「女人厲害得很,非比尋常」,你千萬要注意這個女生。
lbk04_020 你覺得「婦人家屙尿,毋上三稉梨」麼?也毋秤看啊自家幾多兩重。 ngˇ gogˋ doˋ 「 fu nginˇ gaˊ oˊ ngiau , mˇ songˊ samˊ gangˊ liˇ 」 meˇ ? iaˊ mˇ ciin kon a qid gaˊ idˋ doˊ liongˊ cungˊ 。 你覺得「婦女再厲害,小便也射不到芥菜的高度」嗎?也不秤看看自己有幾兩重。
lbk04_021 頭擺,有兜个男仔人會講「婦人家銅鑼型,久無打就會上塵」,這種會打姐仔个人,實在劣拙。 teuˇ baiˋ , iuˊ deuˊ ge namˇ eˋ nginˇ voi gongˋ 「 fu nginˇ gaˊ tungˇ loˇ hinˇ , giuˋ moˇ daˋ qiu voi songˊ ciinˇ 」, iaˋ zungˋ voi daˋ jiaˋ eˋ ge nginˇ , siid cai lodˋ zodˋ 。 從前,有些男人會說「女人要嚴加管束,否則就會惹事」,這種會打老婆的人,實在差勁。
lbk04_022 人講:「富人有錢錢賺錢,窮人無錢難上前。」這係蓋現實个問題。 nginˇ gongˋ :「 fu nginˇ iuˊ qienˇ qienˇ con qienˇ , kiungˇ nginˇ moˇ qienˇ nanˇ songˊ qienˇ 。」 iaˋ he goi hian siid ge mun tiˇ 。 俗話說:「富人有錢錢賺錢,窮人沒錢沒人理會。」這是很現實的問題。
lbk04_023 公婆係煞猛鬥搭,家庭自然就和樂,人講「夫勤無懶地,妻勤無髒衣」,這話毋會差啦! gungˊ poˇ he sadˋ mangˊ deu dabˋ , gaˊ tinˇ cii ianˇ qiu foˇ log , nginˇ gongˋ 「 fuˊ kiunˇ moˇ lanˊ ti , qiˊ kiunˇ moˇ zongˊ iˊ 」, iaˋ fa mˇ voi caˊ laˋ ! 夫妻若能同心協力,家庭自然和樂,俗話說「夫妻勤勞,自然無荒地或髒衣服」,這話很有道理!
lbk04_024 這隻猴仔胡胡掝掝,不時都分先生𢫦。 iaˋ zagˋ heuˇ eˋ fuˇ fuˇ fagˋ fagˋ , budˋ siiˇ duˊ bunˊ xinˊ sangˊ mag 。 這傢伙任性又好動,常常都被老師打。
lbk04_025 這條路分砂石車輾啊湖湖窟窟盡壞行。 iaˋ tiauˇ lu bunˊ saˊ sag caˊ zan a fuˇ fuˇ fudˋ fudˋ qin faiˋ hangˇ 。 這條路被砂石車輾得地面坑坑洞洞很難走。
lbk04_026 人講:「狐狸莫罵貓」,愛嫌人个時節自家就愛先照一下鏡仔。 nginˇ gongˋ :「 fuˇ liˇ mog ma meu 」, oi hiamˇ nginˇ ge siiˇ jiedˋ qid gaˊ qiu oi xienˊ zeu idˋ ha giang eˋ 。 俗話說:「狐狸不要責罵貓,人都有缺失」,要批評他人之前自己就要先照一下鏡子。
lbk04_027 佢這下斯「狐狸愛走狗挷尾」,脫爪毋得吔。 iˇ iaˋ ha siiˇ 「 fuˇ liˇ oi zeuˋ gieuˋ bangˊ miˊ 」, todˋ zauˋ mˇ dedˋ eˇ 。 佢現在可是「狐狸要走卻被狗兒拖住了尾巴」,脫身不得了。
lbk04_028 你正經係「狐狸話貓」,淨看得著他人个缺點,自家个缺點全看毋著。 ngˇ ziin ginˊ he 「 fuˇ liˇ va meu 」, qiang kon dedˋ doˋ taˊ nginˇ ge kiadˋ diamˋ , qid gaˊ ge kiadˋ diamˋ qionˇ kon mˇ doˋ 。 你真的是「狐狸指責貓」,只看到別人的缺點,自己的缺點全都看不見。
lbk04_029 若數毋共快去拆,就會像鰗鰍搵沙,緊搵緊大條喔! ngiaˊ seu mˇ kiung kuai hi cagˋ , qiu voi qiong fuˇ qiuˊ vun saˊ , ginˋ vun ginˋ tai tiauˇ oˊ ! 你的債務不趕快去清償,就會像泥鰍沾泥沙,越來越嚴重呢!
lbk04_030 你食飯毋食飯,同桌仔搣啊一哪仔鬍鬚麻加,像麼个樣式? ngˇ siid fan mˇ siid fan , tungˇ zogˋ eˋ miedˋ a idˋ naiˋ eˋ fuˇ xiˊ maˇ gaˊ , qiong maˋ ge iong siidˋ ? 你吃飯不吃飯,把桌子弄得亂七八糟,像樣嗎?
lbk04_031 這條苦瓜仔苦丟丟仔,你敢食吓? iaˋ tiauˇ fuˋ guaˊ eˋ fuˋ diuˊ diuˊ eˊ, ngˇ gamˋ siid haˋ ? 這條苦瓜真是苦,你敢吃嗎?
lbk04_032 老古言語講:「苦瓜無油苦丟丟,菜瓜無油滑溜溜,薑嫲老來好做藥,瓠仔老來好做杓,菜瓜老來好洗鑊,人到老來無落著。」看起來菜係老吔還有用,人老吔嗄毋得結煞。 loˋ guˋ ngianˇ ngiˊ gongˋ :「 fuˋ guaˊ moˇ iuˇ fuˋ diuˊ diuˊ , coi guaˊ moˇ iuˇ vad liu liu , giongˊ maˇ loˋ loiˇ hoˋ zo iog , puˇ eˋ loˋ loiˇ hoˋ zo sog , coi guaˊ loˋ loiˇ hoˋ seˋ vog , nginˇ do loˋ loiˇ moˇ log cog 。」 kon hiˋ loiˇ coi he loˋ eˇ hanˇ iuˊ iung , nginˇ loˋ eˇ sa mˇ dedˋ gadˋ sadˋ 。 俗話說:「苦瓜沒油還是苦,絲瓜沒油滑溜溜,老薑可以做藥,老瓠瓜可以當杓子,絲瓜老了可以當洗鍋子的絲瓜布,人到老時一無是處。」看起來蔬果雖然不好或太老都還有不同的用途,人老了卻什麼用處都沒了。
lbk04_033 你莫恁想毋開哪,人講「苦瓜連根苦」,你今晡日恁失志,無成若爺哀敢會好過? ngˇ mog anˋ xiongˋ mˇ koiˊ naˊ , nginˇ gongˋ 「 fuˋ guaˊ lienˇ ginˊ fuˋ 」, ngˇ ginˊ buˊ ngidˋ anˋ siidˋ zii , moˇ sangˇ ngiaˊ iaˇ oiˊ gamˋ voi hoˋ go ? 你別那麼想不開,人說「苦瓜連根苦」,你今天這麼傷心難過,難道你父母心情會好過嗎?
lbk04_034 該人講話無實在,每擺都虎膦轟天,盡畏喔! ge nginˇ gongˋ fa moˇ siid cai , miˊ baiˋ duˊ fuˋ linˋ bang tienˊ , qin vi oˊ ! 那人說話不實在,每次都是謊話連篇,真惹人厭!
lbk04_035 你仰恁無責任,事頭做啊半爛燦就放下來,虎頭蛇尾斯愛仰仔同頭家交待? ngˇ ngiongˋ anˋ moˇ jidˋ ngim , se teuˇ zo a ban lan can qiu biong haˊ loiˇ , fuˋ teuˇ saˇ miˊ siiˇ oi ngiongˋ eˊ tungˇ teuˇ gaˊ gauˊ dai ? 你怎會這麼沒責任心,事情做到一半就停下來,有頭無尾該怎樣向老闆交待?
lbk04_036 佢盡好食粄仔,每擺食粄仔都食啊拂拂滾。 iˇ qin hau siid banˋ eˋ , miˊ baiˋ siid banˋ eˋ duˊ siid a fud fud gunˋ 。 他很喜歡吃粄條,每次吃粄條都吃得「拂拂」作響。
lbk04_037 這擺全國中學運動會,𠊎等學校參加个比賽奮奮仔,成績算毋會差。 iaˋ baiˋ qionˇ guedˋ zungˊ hog iun tung fi , ngaiˇ nenˊ hog gauˋ camˊ gaˊ ge biˋ soi fun fun eˊ , siinˇ jidˋ son mˇ voi caˊ 。 這次全中運,我們學校的比賽有好的表現,成績還算不錯。
lbk04_038 今年暑假个洗身仔訓練,雖然無學著蓋多泅法,毋過愛仰仔踢水、敨氣,還分分仔知。 ginˊ ngianˇ cuˋ gaˋ ge seˋ siinˊ eˋ hiun lien , suiˊ ianˇ moˇ hog doˋ goi doˊ qiuˇ fabˋ , mˇ go oi ngiongˋ eˊ tedˋ suiˋ 、 teuˋ hi , hanˇ fun fun eˊ diˊ 。 今年暑假的游泳訓練,雖然沒學到很多游法,但要怎麼踢水、換氣,還是有一點收穫的。
lbk04_039 厥公八十零歲吔,人還分分漿漿,每日都會去田項做事。 iaˊ gungˊ badˋ siib langˇ se eˇ , nginˇ hanˇ funˊ funˊ jiongˊ jiongˊ , miˊ ngidˋ duˊ voi hi tienˇ hong zo se 。 他祖父已經八十幾歲了,頭腦還很清楚,每天都會到田裡做農事。
lbk04_040 佢頭先分日頭晒啊昏核,經過休息,一下分漿吔。 iˇ teuˇ xienˊ bunˊ ngidˋ teuˇ sai a funˊ hedˋ , ginˊ go hiuˊ xidˋ , idˋ ha funˊ jiongˊ eˇ 。 他剛剛被太陽晒得昏倒,經過休息,現在已經清醒了。
lbk04_041 大家都係共個團隊,愛過鬥搭仔,毋好分彼分此。 tai gaˊ duˊ he kiung ge tonˇ dui , oi go deu dabˋ eˊ , mˇ hoˋ funˊ piˋ funˊ ciiˋ 。 大家都是同個團隊,應該團結合作,不宜彼此分得太清楚。
lbk04_042 這兜細人仔情願毋夠,不時做事昏懵做差。 iaˋ deuˊ se nginˇ eˋ qinˇ ngian mˇ gieu , budˋ siiˇ zo sii funˊ mungˋ zo caˊ 。 這些小孩子不夠認真,做事糊裡糊塗常做錯。
lbk04_043 下晝頭第一節課,大家都還昏昏呆呆,先生上課講麼个聽無麼入去。 haˊ zu teuˇ ti idˋ jiedˋ ko , tai gaˊ duˊ hanˇ funˇ funˇ deˇ deˇ , xinˊ sangˊ song ko gongˋ maˋ ge tangˊ moˇ maˋ ngib hi 。 下午第一節課,大家都還精神不濟,老師上課講些什麼聽不太進去。
lbk04_044 𠊎透當晝行路出去買便當歸來食,分日頭晒啊一下昏昏仔。 ngaiˇ teu dongˊ zu hangˇ lu cudˋ hi maiˊ pien dongˊ guiˊ loiˇ siid , bunˊ ngidˋ teuˇ sai a idˋ ha funˇ funˇ eˊ 。 我正午走路出去買便當回家吃,被太陽晒得現在有點頭暈。
lbk04_045 𠊎看佢這下昏昏尸尸,係毋係昨晡日感冒發燒吔? ngaiˇ kon iˇ iaˋ ha funˇ funˇ siiˊ siiˊ , he mˇ he coˊ buˊ ngidˋ gamˋ mo fadˋ seuˊ eˇ ? 我看他現在昏昏沉沉的,是不是昨天感冒發燒了?
lbk04_046 年三十祭祖時,愛焚香請神來享受祭品。 ngianˇ samˊ siib ji zuˋ siiˇ , oi funˇ hiongˊ qiangˋ siinˇ loiˇ hiongˋ su ji pinˋ 。 除夕祭祖時,要焚香拜請神明下凡享受祭品。
lbk04_047 這頭家昏入無昏出,毋會照顧員工,正式有齧。 iaˋ teuˇ gaˊ funˇ ngib moˇ funˇ cudˋ , mˇ voi zeu gu ianˇ gungˊ , ziin siidˋ iuˊ ngadˋ 。 這老闆賺錢只進不出,不會照顧員工,真是吝嗇。
lbk04_048 引擎無騎吔就同佢牽入來,毋好在外背風吹雨打,係無會蓋遽壞核。 enˊ jinˋ moˇ kiˇ eˇ qiu tungˇ iˇ kianˊ ngib loiˇ , mˇ hoˋ teˊ lo boi fungˊ coiˊ iˋ daˋ , he moˇ voi goi giagˋ faiˋ hedˋ 。 機車不騎了就牽進來,不要讓它在外面風吹雨打,不然很快便會壞掉。
lbk04_049 阿嬤蓋大聲喊孫仔共快好入來吔,係無風吹日晒,身體會晒壞。 aˊ ma goi tai sangˊ hemˊ sunˊ eˋ kiung kuai hoˋ ngib loiˇ eˇ , he moˇ fungˊ coiˊ ngidˋ sai , siinˊ tiˋ voi sai faiˋ 。 奶奶大聲的叫孫子趕快進來,不然風吹日晒,會對身體不好。
lbk04_050 老人家應該在屋下好好尞,不時風吹日炙會傷著身體。 loˋ nginˇ gaˊ in goiˊ teˊ lugˋ kaˊ hoˋ hoˋ liau , budˋ siiˇ fungˊ coiˊ ngidˋ zagˋ voi songˊ doˋ siinˊ tiˋ 。 老年人應該在家好好休息,常風吹日晒身體會受不了的。
lbk04_051 做人毋好忒多嘴,毋好麼个事情都想搭,頭擺人講:「風打探頭禾,手攉多嘴人」,就係恁呢个道理。 zo nginˇ mˇ hoˋ tedˋ doˊ zoi , mˇ hoˋ maˋ ge sii qinˇ duˊ xiongˋ dabˋ , teuˇ baiˋ nginˇ gongˋ :「 fungˊ daˋ tam teuˇ voˇ , suˋ vogˋ doˊ zoi nginˇ 」, qiu he anˋ neˊ ge to liˊ 。 人不要太多嘴,不要什麼事都想管,以前的人說:「喜歡強出頭或多話的人,常會招惹麻煩」,就是這個道理。
lbk04_052 佢屋下蓋有錢,食著毋使愁,一生人豐豐富富過日仔。 iˇ lugˋ kaˊ goi iuˊ qienˇ , siid zogˋ mˇ siiˋ seuˇ , idˋ senˊ nginˇ fungˊ fungˊ fu fu go ngidˋ eˋ 。 他家很有錢,衣食不缺,一輩子可以養尊處優的過日子。
lbk04_053 這個後生仔出世命蓋好,屋下蓋有口,故所一生人過啊風風光光。 iaˋ ge heu sangˊ eˋ cudˋ se miang goi hoˋ , lugˋ kaˊ goi iuˊ hieuˋ , gu soˋ idˋ senˊ nginˇ go a fungˊ fungˊ gongˊ gongˊ 。 這個年輕人一出生就命好,家裡很有錢,所以一輩子過得很風光。
lbk04_054 婦人家無老公吔,毋好隨便尋人个男仔人來去,係無莊頭項會風風雨雨、閒話蓋多。 fu nginˇ gaˊ moˇ loˋ gungˊ eˇ , mˇ hoˋ suiˇ pien qimˇ nginˇ ge namˇ eˋ nginˇ loiˇ hi , he moˇ zongˊ teuˇ hong voi fungˊ fungˊ iˋ iˋ 、 hanˇ fa goi doˊ 。 沒有丈夫的婦女,不能隨便與其他男人來往,不然村裡會指指點點說閒話。
lbk04_055 這個老人家在日本時代做過轟轟烈烈个事情,蓋敢同日本人相反。 iaˋ ge loˋ nginˇ gaˊ tiˊ ngidˋ bunˋ siiˇ toi zo go fungˊ fungˊ lied lied ge sii qinˇ , goi gamˋ tungˇ ngidˋ bunˋ nginˇ xiongˊ fanˋ 。 這個老人在日據時代做過轟轟烈烈的事情,很敢跟日本人對抗。
lbk04_056 美濃人講:「封雞封肉好名聲,毋當三層个半肥腈。」意思係講封雞封肉雖然好名聲,但係愛年節正食得著,恁呢就毋當食三層个半肥腈喔。 miˇ nungˇ nginˇ gongˋ :「 fungˊ gieˊ fungˊ ngiugˋ hoˋ miangˇ sangˊ , mˇ dong samˊ cenˇ ge ban piˇ jiangˊ 。」 i sii he gongˋ fungˊ gieˊ fungˊ ngiugˋ suiˊ ianˇ hoˋ miangˇ sangˊ , danˋ he oi ngianˇ jiedˋ nang siid dedˋ doˋ , anˋ neˊ qiu mˇ dong siid samˊ cenˇ ge ban piˇ jiangˊ oˊ 。 美濃人說:「封雞封肉雖美味,還是不如吃五花肉。」意思是說封雞封肉雖然美味,但不容易吃到,不如吃五花肉料理簡單、快速又鮮美。
lbk04_057 人毋好忒風神,忒風神會分人講「蓋冇頭」。 nginˇ mˇ hoˋ tedˋ fungˊ siinˇ , tedˋ fungˊ siinˇ voi bunˊ nginˇ gongˋ 「 goi pang teuˇ 」。 人不要太自以為是,太愛炫會被人說浮誇。
lbk04_058 這個人做事情無底仔,儘儘採採又蓋風流,別人會講「佢屋下風水矺膦管」,表示開始愛敗家吔。 iaˋ ge nginˇ zo sii qinˇ moˇ daiˋ eˋ , qinˊ qinˊ caiˊ caiˊ iu goi fungˊ liuˇ , pied nginˇ voi gongˋ 「 iˇ lugˋ kaˊ fungˊ suiˋ zagˋ linˋ gonˋ 」, beuˋ sii koiˊ siiˋ oi pai gaˊ eˇ 。 這個人做事情不實在,不僅很隨便也很風流,別人會說「他家的風水不正常了」,意思是要開始敗家了。
lbk04_059 佢一下在該整廳下,壁漆啊紅丟丟仔,準備討心臼。 iˇ idˋ ha teˊ geiˋ zangˋ tangˊ haˊ , biagˋ qidˋ a fungˇ diuˊ diuˊ eˊ , zunˋ pi toˋ ximˊ kiuˊ 。 他現在正在整修客廳,牆壁粉刷鮮豔的紅色,準備娶媳婦。
lbk04_060 這間屋仔做啊好,油漆怕漆毋著吔,漆啊紅歪歪仔,看起來毋係蓋好看。 iaˋ gianˊ vugˋ eˋ zo a hoˋ , iuˇ qidˋ pa qidˋ mˇ cog eˇ , qidˋ a fungˇ vaiˊ vaiˊ eˊ , kon hiˋ loiˇ mˇ he goi hoˋ kon 。 這間房子剛蓋好,油漆可能漆錯了,漆的顏色太過鮮紅,看起來不是很好看。
lbk04_061 這張凳仔毋平,覂覂翹翹,你坐下去愛細義兜仔喲! iaˋ zongˊ den eˋ mˇ piangˇ , fungˋ fungˋ kieu kieu , ngˇ coˊ haˊ hi oi se ngi deuˊ eˊ ioˊ ! 這張椅子不平搖搖晃晃,你坐下去要小心一點喲!
lbk04_062 喚細人仔捧菜愛細義,係一無注意覂淨淨就浪核吔。 vonˋ se nginˇ eˋ mungˋ coi oi se ngi , he idˋ moˇ zu i fungˋ qiang qiang qiu long hedˋ eˇ 。 叫小孩子端菜要小心,若不小心打翻就可惜了!
lbk04_063 頭擺个細妹仔盡認命持家,故所人會講「婦人家嫁雞跈雞,嫁狗跈狗,嫁狐狸滿山走」。 teuˇ baiˋ ge se moi eˋ qin ngin miang ciiˇ gaˊ , gu soˋ nginˇ voi gongˋ 「 fu nginˇ gaˊ ga gieˊ tenˇ gieˊ , ga gieuˋ tenˇ gieuˋ , ga fuˇ liˇ manˊ sanˊ zeuˋ 」。 以前的女性結婚後很認命持家,所以人家會說「女人嫁雞隨雞,嫁狗隨狗,嫁狐狸滿山跑」。
lbk04_064 「嫁雞跈雞」就係婦人家嫁吔老公,愛歸心跈老公个志願。 「 ga gieˊ tenˇ gieˊ 」 qiu he fu nginˇ gaˊ ga eˇ loˋ gungˊ , oi guiˊ ximˊ tenˇ loˋ gungˊ ge zii ngian 。 「嫁雞隨雞」就是婦女結婚後,要全心全意的跟隨丈夫的心願。
lbk04_065 兩個人相打吵事,別人毋好加火添炭,講揫著有个無个會害死人。 liongˋ ge nginˇ xiongˊ daˋ cauˇ sii , pied nginˇ mˇ hoˋ gaˊ foˋ tiamˊ tan , gongˋ qiuˊ doˋ iuˊ ge moˇ ge voi hoi xiˋ nginˇ 。 兩個人打架互罵,旁人不要再加油添醋,淨說些無關緊要的會害死人。
lbk04_066 入年架吔,家家戶戶愛準備做甜粄過年。 ngib ngianˇ ga eˇ , gaˊ gaˊ fu fu oi zunˋ pi zo tiamˇ banˋ go ngianˇ 。 農曆十二月二十五日進入春節假期了,家家戶戶要準備蒸年糕。
lbk04_067 發大水,屋下係有損失,政府會加加減減補助兜仔。 bodˋ tai suiˋ , lugˋ kaˊ he iuˊ sunˋ siidˋ , ziin fuˋ voi gaˊ gaˊ gamˋ gamˋ buˋ cu deuˊ eˊ 。 若因水災造成家中損失,政府多少會補助一些。
lbk04_068 美濃人講:「加一個神,多一個鬼」,意思係提醒𠊎等做事愛細義,同人來去毋好隨便,因為鬼同神不時會黏共下。 miˇ nungˇ nginˇ gongˋ :「 gaˊ idˋ ge siinˇ , doˊ idˋ ge guiˋ 」, i sii he tiˇ xiangˋ ngaiˇ nenˊ zo sii oi se ngi , tungˇ nginˇ loiˇ hi mˇ hoˋ suiˇ pien , inˊ vi guiˋ tungˇ siinˇ budˋ siiˇ voi ngiamˇ kiung ha 。 美濃人說:「加一個神,如多一個鬼」,意思是提醒我們做事要謹慎小心,與人交往不要隨隨便便,因為人多口雜事情很難處理。
lbk04_069 雖然講「家有一桌賭,當過做知府」,但係,𠊎測著人還係愛腳踏實地過好。 suiˊ ianˇ gongˋ 「 gaˊ iuˊ idˋ zogˋ duˋ , dong go zo ziiˊ fuˋ 」, danˋ he , ngaiˇ zedˋ doˋ nginˇ hanˇ he oi giogˋ tab siid ti go hoˋ 。 雖然說「開賭場抽頭,比做知府的收入還多」,但是,我覺得做人還是要腳踏實地比較好。
lbk04_070 吾姆不時講:「家有糧萬擔,毋丟壞爛衫。」希望𠊎等子子孫孫都毋好折福。 ngaˊ meˊ budˋ siiˇ gongˋ : 「 gaˊ iuˊ liongˇ van damˊ , mˇ tiuˋ faiˋ lan samˊ 。」 hiˊ mong ngaiˇ nenˊ ziiˋ ziiˋ sunˊ sunˊ duˊ mˇ hoˋ zadˋ fugˋ 。 我母親常說:「即使家境富有,也不要隨便丟棄破舊的衣裳。」希望我們子子孫孫都要懂得惜福。
lbk04_071 老古人講:「家有千兩黃金,毋當朝進一文錢。」意思係勸話𠊎等愛靠自家煞猛過實在。 loˋ guˋ nginˇ gongˋ :「 gaˊ iuˊ qienˊ liongˊ vongˇ gimˊ , mˇ dong zeuˊ jin idˋ vunˇ qienˇ 。」 i sii he kian va ngaiˇ nenˊ oi ko qid gaˊ sadˋ mangˊ go siid cai 。 老祖先有句話說:「家境再富有也會坐吃山空,不如每天都有一文錢的收入。」意思是勸我們要靠自己努力最實在。
lbk04_072 厥細人仔全部都蓋有出息,人講:「家有三條龍,任食毋會窮。」蓋好命哦! iaˊ se nginˇ eˋ qionˇ pu duˊ goi iuˊ cudˋ xidˋ , nginˇ gongˋ :「 gaˊ iuˊ samˊ tiauˇ liungˇ , im siid mˇ voi kiungˇ 。」 goi hoˋ miang oˊ ! 他的小孩全部都很有出息,人家說:「家中如有三個爭氣有成的孩子,就不會貧窮了。」真好命哦!
lbk04_073 講話係加油添醋,意思會走盞。 gongˋ fa he gaˊ iuˇ tiamˊ cii , i sii voi zeuˋ zanˋ 。 說話如果加油添醋,意思就會偏掉了。
lbk04_074 頭擺,阿公不時會講:「係毋煞猛讀書,將來家濟仔同米筒仔還有好擐。」 teuˇ baiˋ , aˊ gungˊ budˋ siiˇ voi gongˋ :「 he mˇ sadˋ mangˊ tug suˊ , jiongˊ loiˇ gaˊ ji eˋ tungˇ miˋ tungˇ eˋ hanˇ iuˊ hoˋ kuan 。」 以前,爺爺常會說:「如果不用功讀書,將來就會貧窮潦倒、當乞丐。」
lbk04_075 佢講話蓋會加爐添熱,摝啊大家毋和。 iˇ gongˋ fa goi voi gaˊ luˇ tiamˊ ngiad , lugˋ a tai gaˊ mˇ foˇ 。 他說話很會加油添醋,煽風點火,搞得大家不和諧。
lbk04_076 人講:「家無噥噥公,屋下樣樣空;家無噥噥婆,麼个東西也會無。」你就莫恁譴吔,家有一老像有一寶! nginˇ gongˋ :「 gaˊ moˇ nungˇ nung gungˊ , lugˋ kaˊ iong iong kungˊ ; gaˊ moˇ nungˇ nung poˇ , maˋ ge dungˊ xiˊ iaˊ voi moˇ 。」 ngˇ qiu mog anˋ kienˋ eˇ , gaˊ iuˊ idˋ loˋ qiong iuˊ idˋ boˋ 。 俗話說:「家中如果沒有會念人、管人的長輩,就不會有個像樣的家。」你不要那麼生氣,家有一老如有一寶!
lbk04_077 姆姆降吔一個妹仔,阿公蓋歡喜講:「加人加福氣。」 meˊ meˊ miˊ ngiaˊ giung eˇ idˋ ge moi eˋ , aˊ gungˊ goi fonˊ hiˋ gongˋ : 「 gaˊ nginˇ gaˊ fugˋ hi 。」 嬸嬸生了一個女兒,爺爺高興的說:「多一個人就多一份福氣。」
lbk04_078 阿嫂降吔一個妹仔,阿爸講:「加人添福,細妹仔、細倈仔都係寶。」 aˊ soˋ giung eˇ idˋ ge moi eˋ , aˊ baˊ gongˋ :「 gaˊ nginˇ tiamˊ fugˋ , se moi eˋ 、 se lai eˋ duˊ he boˋ 。」 嫂嫂生了一個女兒,爸爸說:「增加人丁會增添福氣,女孩、男孩都是寶。」
lbk04_079 人講「家娘壞樣,心臼跈樣」,故所做家娘个愛有好樣分心臼跈。 nginˇ gongˋ 「 gaˊ ngiongˇ faiˋ iong , ximˊ kiuˊ tenˇ iong 」, gu soˋ zo gaˊ ngiongˇ ge oi iuˊ hoˋ iong bunˊ ximˊ kiuˊ tenˇ 。 人家說「當婆婆的沒做好榜樣,媳婦也會一個樣」,所以婆婆要有好榜樣讓媳婦學習。
lbk04_080 這間公司會阿核,就係厥重要幹部家神透外鬼,同佢搣核个。 iaˋ gianˊ gungˊ siiˊ voi oˊ hedˋ , qiu he iaˊ cung ieu gon pu gaˊ siinˇ teu ngoi guiˋ , tungˇ iˇ miedˋ hedˋ ge 。 這間公司會倒閉,就是裡面的重要幹部與外人同謀不軌,將它弄倒的。
lbk04_081 該頭家蓋毋老實,不時加水加豆腐,同佢做生理愛蓋細義。 ge teuˇ gaˊ goi mˇ loˋ siid , budˋ siiˇ gaˊ suiˋ gaˊ teu fu , tungˇ iˇ zo senˊ liˊ oi goi se ngi 。 那個老闆很不老實,賣的東西不實在,跟他做生意要很小心。
lbk04_082 阿香,共下來食飯,𠊎等加人無加菜,淨加碗添筷,怕麼个呢! aˊ hiongˊ , kiung ha loiˇ siid fan , ngaiˇ nenˊ gaˊ nginˇ moˇ gaˊ coi , qiang gaˊ vonˋ tiamˊ kuai , pa maˋ ge noˋ ! 阿香,一起來吃飯,我們只添加碗筷,沒有加菜,沒什麼關係啦!
lbk04_083 該人好賭,賭啊屋下家絲蕩產。 ge nginˇ hau duˋ , duˋ a lugˋ kaˊ gaˊ xiˊ tong sanˋ 。 那個人好賭成性,把家中財產都賭光光。
lbk04_084 每擺聽著愛加桌添凳,細人仔就會盡暢。 miˊ baiˋ tangˊ doˋ oi gaˊ zogˋ tiamˊ den , se nginˇ eˋ qiu voi qin tiong 。 每次聽到有客人光臨,小孩子就會很開心。
lbk04_085 半夜格,細老弟嘎上嘎下,嘎啊𠊎睡毋落覺。 ban ia gagˋ , se loˋ taiˊ gaˇ songˊ gaˇ haˊ , gaˇ a ngaiˇ soi mˇ log gau 。 半夜裡,小弟弟哭鬧不休,哭得我睡不著覺。
lbk04_086 佢為著去見這間公司个董事長,就假扮記者假花入城。 iˇ vi doˋ hi gian iaˋ gianˊ gungˊ siiˊ ge dungˋ sii zongˋ , qiu gaˋ ban gi zaˋ gaˋ faˊ ngib sangˇ 。 他為了去見這間公司的董事長,就假扮記者混進公司。
lbk04_087 𠊎等看著豬嫲食東西食啊呷呷滾。 ngaiˇ nenˊ kon doˋ zuˊ maˇ siid dungˊ xiˊ siid a gab gab gunˋ 。 我們看到母豬吃東西吃得呷呷作響。
lbk04_088 你毋好一哪仔呷上呷下摝死人。 ngˇ mˇ hoˋ idˋ naiˋ eˋ gab songˊ gab haˊ lugˋ xiˋ nginˇ 。 你不要到處亂說話窮攪和。
lbk04_089 愛做生理就自家做,毋好望別人,人講「甲字難出頭」,就係講同人合本盡難成功。 oi zo senˊ liˊ qiu qid gaˊ zo , mˇ hoˋ mong pied nginˇ , nginˇ gongˋ 「 gabˋ sii nanˇ cudˋ teuˇ 」, qiu he gongˋ tungˇ nginˇ gabˋ bunˋ qin nanˇ siinˇ gungˊ 。 要做生意就自己來,別想指望他人,俗話說:「合夥事業難有成功之日」,就在講合夥生意難做。
lbk04_090 做生理了核吔,正知這甲字難寫呢! zo senˊ liˊ liauˋ hedˋ eˇ , nang diˊ iaˋ gabˋ sii nanˇ xiaˋ neˊ ! 生意失敗了,才知道要合夥做生意的確很難呢!
lbk04_091 該婦人家嬈汀汀仔,一哪仔同人个男仔人合上合下,實在還難耐喲! ge fu nginˇ gaˊ hieuˇ din din eˊ , idˋ naiˋ eˋ tungˇ nginˇ ge namˇ eˋ nginˇ gabˋ songˊ gabˋ haˊ , siid cai hanˇ nanˇ ngai ioˊ ! 那婦人打扮妖嬈,到處和有婦之夫相好,實在很不應該。
lbk04_092 𠊎等兩儕還係隔壁鄰舍。 ngaiˇ nenˊ liongˋ saˇ hanˇ he gagˋ biagˋ linˇ sa 。 我們兩人是鄰居。
lbk04_093 頭擺人講「隔夜茶毒過惡蛇」,就係警告𠊎等:過夜个茶盡量莫食。 teuˇ baiˋ nginˇ gongˋ 「 gagˋ ia caˇ tug go ogˋ saˇ 」, qiu he ginˋ go ngaiˇ nenˊ : go ia ge caˇ qin liong mog siid 。 古人說「隔夜的茶比毒蛇還要毒」,就是警告我們:隔夜的茶盡量不要喝。
lbk04_094 佢頭擺談戀愛个時節,隔日三餐就對美濃騎引擎去高雄尋細妹仔約會。 iˇ teuˇ baiˋ tamˇ lien oi ge siiˇ jiedˋ , gagˋ ngidˋ samˊ conˊ qiu dui miˇ nungˇ kiˇ enˊ jinˋ hi goˊ hiungˇ qimˇ se moi eˋ iogˋ fi 。 他以前在談戀愛時,每隔一天就從美濃騎機車到高雄和女孩子約會。
lbk04_095 這兜高麗菜乾晒燥吔,就同佢合就集來,毋好這一堆、該一堆。 iaˋ deuˊ goˊ li coi gonˊ sai zauˊ eˇ , qiu tungˇ iˇ gabˋ qiu qib loiˇ , mˇ hoˋ iaˋ idˋ doiˊ 、 ge idˋ doiˊ 。 這些高麗菜乾已晒乾了,就全部集中收好,不要散在各地。
lbk04_096 這七層插炒螔螺仔傍酒盡合嘴。 iaˋ qidˋ qienˇ cabˋ cauˋ seˇ loˇ eˋ bongˋ jiuˋ qin gagˋ zoi 。 九層塔炒蝸牛肉下酒很對味。
lbk04_097 吾婆生日該當晝,又堵著結拜兄弟討姐仔,害𠊎尷尷尬尬毋知愛去哪陀正好。 ngaˊ poˇ sangˊ ngidˋ ge dongˊ zu , iu duˇ doˋ giadˋ bai hiungˊ ti toˋ jiaˋ eˋ , hoi ngaiˇ gamˊ gamˊ ge ge mˇ diˊ oi hi naiˋ toˇ nang hoˋ 。 我外婆生日那天中午,剛好結拜兄弟結婚,讓我左右為難,不知該去哪邊才好?
lbk04_098 學這手藝盡艱辛,愛你自家甘甘願願个,𠊎正肯教你。 hog iaˋ suˋ ngi qin gianˊ xinˊ , oi ngˇ qid gaˊ gamˊ gamˊ ngian ngian ge , ngaiˇ nang henˋ gauˊ ngˇ 。 學這門手藝很辛苦,要你自己心甘情願,我才肯傳授。
lbk04_099 你仰恁尷尬呢,人都來吔,分𠊎請一餐正歸哪! ngˇ ngiongˋ anˋ gamˊ ge noˋ , nginˇ duˊ loiˇ eˇ , bunˊ ngaiˇ qiangˋ idˋ conˊ nang guiˊ naˊ ! 你怎麼這麼客氣,人都來了,讓我請一餐再回去吧!
lbk04_100 厥家官過身還無出門,佢就著等草鞋、孝服出去買冰食,正式係「尷尬無藥醫」喔! iaˊ gaˊ gonˊ go siinˊ hanˇ moˇ cudˋ munˇ , iˇ qiu zogˋ nenˋ coˋ haiˇ 、 hau fug cudˋ hi maiˊ benˊ siid , ziin siidˋ he 「 gamˊ ge moˇ iog iˊ 」 oˊ ! 她的公公過世還未出殯,她就穿著孝服出去買冰吃,真的是很不應該!
lbk04_101 你有聽過人講「甘願同人㧡擔賣鴨春,毋願同人共老公」無?你想愛討細姐仔,若姐仔敢會肯? ngˇ iuˊ tangˊ go nginˇ gongˋ 「 gamˊ ngian tungˇ nginˇ kaiˊ damˊ mai abˋ cunˊ , mˇ ngian tungˇ nginˇ kiung loˋ gungˊ 」 moˇ ? ngˇ xiongˋ oi toˋ se jiaˋ eˋ , ngiaˊ jiaˋ eˋ gamˋ voi henˋ ? 你有聽過「寧願幫人挑擔賣鴨蛋,不願與人共一夫」嗎?你想娶小老婆,你太太會同意嗎?
lbk04_102 菜雖然毋會差,毋過人都食飽吔,就莫再監人食吔。 coi suiˊ ianˇ mˇ voi caˊ , mˇ go nginˇ duˊ siid bauˋ eˇ , qiu mog zai gamˊ nginˇ siid eˇ 。 菜雖然不錯,不過別人已經吃飽了,就不要再強迫人家吃了。
lbk04_103 甘蔗毋會兩頭甜,堵著事情愛曉得取捨,正毋會項項落空。 gamˊ za mˇ voi liongˋ teuˇ tiamˇ , duˇ doˋ sii qinˇ oi hiauˋ dedˋ qiˋ saˋ , nang mˇ voi hong hong log kungˊ 。 甘蔗不會兩頭都甜,遇到事情要知道如何取捨,才不會樣樣落空。
lbk04_104 結婚雖然愛取對象,毋過老古人講:「甘蔗無兩頭甜,你莫嫌,𠊎莫擇!恁呢講,就恁呢定著。」兩儕合意過重要啦! giadˋ funˊ suiˊ ianˇ oi qiˋ dui xiong , mˇ go loˋ guˋ nginˇ gongˋ :「 gamˊ za moˇ liongˋ teuˇ tiamˇ , ngˇ mog hiamˇ , ngaiˇ mog tog ! anˋ neˊ gongˋ , qiu anˋ neˊ tin cog 。」 liongˋ saˇ gagˋ i go cung ieu laˋ ! 結婚雖然要挑對象,但是古人說:「甘蔗沒有兩頭甜,你不要嫌棄我,我不挑剔你!兩人同意,就這樣決定。」二人彼此喜歡比較重要。
lbk04_105 人講:「敢去上山就有樵,毋敢去就屋下愁。」後生人愛肯煞猛打拚,正會有前途。 nginˇ gongˋ :「 gamˋ hi songˊ sanˊ qiu iuˊ ceuˇ , mˇ gamˋ hi qiu lugˋ kaˊ seuˇ 。」 heu sangˊ nginˇ oi henˋ sadˋ mangˊ daˋ bia , nang voi iuˊ qienˇ tuˇ 。 俗話說:「敢上山就有柴火可燒,不敢去就只有在家發愁。」年輕人要肯努力奮鬥,才會有前途。
lbk04_106 你肯拚,無人擋得你得,就像老古言語講个:「敢去死,毋驚無鬼好做。」 ngˇ henˋ bia , moˇ nginˇ dongˋ eˋ ngˇ dedˋ , qiu qiong loˋ guˋ ngianˇ ngiˊ gongˋ ge :「 gamˋ hi xiˋ , mˇ giangˊ moˇ guiˋ hoˋ zo 。」 你肯努力奮鬥,沒人擋得了你,就像俗諺所說:「只要肯努力,就不怕成不了事。」
lbk04_107 人講:「敢開飯店,毋驚大肚人。」𠊎既然敢答應你,就絕對做得著。 nginˇ gongˋ :「 gamˋ koiˊ fan diam , mˇ giangˊ tai duˋ nginˇ 。」 ngaiˇ gi ianˇ gamˋ dabˋ in ngˇ , qiu qied dui zo dedˋ doˋ 。 俗話說:「敢開飯店,就不怕食量大的客人。」我既然敢答應你,就絕對做得到。
lbk04_108 「敢拿獅頭𠖄,就愛敢過桌棚。」你既然愛接這個社長个位仔,就愛先有克服全社財政困難个擔當。 「 gamˋ naˊ siiˊ teuˇ dungˊ , qiu oi gamˋ go zogˋ pangˇ 。」 ngˇ gi ianˇ oi jiabˋ iaˋ ge sa zongˋ ge vi eˋ , qiu oi xienˊ iuˊ kiedˋ fug qionˇ sa coiˇ ziin kun nanˇ ge damˊ dongˊ 。 「敢舞獅頭,就應要敢過桌棚。」你既然要接這個社長職務,就要先有克服全社財政困難的擔當。
lbk04_109 頭擺𠊎還後生,暗晡頭尞蓋夜,第二朝晨跋毋䟘,吾爸蓋譴,就講一句話:「敢食恁多鹽,就愛敢止恁呢个渴。」 teuˇ baiˋ ngaiˇ hanˇ heu sangˊ , am buˊ teuˇ liau goi ia , ti ngi zeuˊ siinˇ bagˋ mˇ hong , ngaˊ baˊ goi kienˋ , qiu gongˋ idˋ gi fa :「 gamˋ siid anˋ doˊ iamˇ , qiu oi gamˋ ziiˋ anˋ neˊ ge hodˋ 。」 以前我年輕時,晚上玩到很晚,結果隔天早上起不來,我爸很生氣,就說:「做人做事要有擔當、負責任。」
lbk04_110 有一日吾姆講道理分老妹聽,佢講:「敢做敢當,敢做笊簍,就毋驚滾飯湯。」意思係話𠊎老妹,做人个心臼愛有志氣、愛堅耐。 iuˊ idˋ ngidˋ ngaˊ meˊ gongˋ to liˊ bunˊ loˋ moi tangˊ , iˇ gongˋ :「 gamˋ zo gamˋ dongˊ , gamˋ zo zau leuˇ , qiu mˇ giangˊ gunˋ fan tongˊ 。」 i sii he va ngaiˇ loˋ moi , zo nginˇ ge ximˊ kiuˊ oi iuˊ zii hi 、 oi gianˊ ngai 。 有天我媽媽講道理給妹妹聽,她說:「人一旦選定行業後,就要專心,並且盡力扮演好自己的角色。」意思是勸我妹妹,為人媳婦要有志氣、耐心。
lbk04_111 東西愛囥好勢,毋好亂丟,係無會徑手徑腳。 dungˊ xiˊ oi kong hoˋ se , mˇ hoˋ lon tiuˋ , he moˇ voi gang suˋ gang giogˋ 。 東西要放好,不要亂丟,不然會礙手礙腳。
lbk04_112 楯頭仔愛囥正來,係無會徑橫人。 dunˋ teuˇ eˋ oi kong zang loiˇ , he moˇ voi gang vang nginˇ 。 矮板凳要放好,不然會絆倒人。
lbk04_113 這個細人仔在屋下偷東西,看厥袋仔梗梗鼓鼓,毋知庰麼个東西喲? iaˋ ge se nginˇ eˋ teˊ lugˋ kaˊ teuˊ dungˊ xiˊ , kon iaˊ toi eˋ gangˊ gangˊ guˋ guˋ, mˇ diˊ biang maˋ ge dungˊ xiˊ ioˊ ? 這個小孩子在家裡偷東西,他的口袋看起來鼓鼓的,不知偷藏什麼東西喲?
lbk04_114 耕田種作个人,每日愛煞猛、愛小心照顧,故所老古人講:「耕田愛日日到,掃屋愛朝朝掃。」 gangˊ tienˇ zung zogˋ ge nginˇ , miˊ ngidˋ oi sadˋ mangˊ 、 oi seuˋ ximˊ zeu gu , gu soˋ loˋ guˋ nginˇ gongˋ :「 gangˊ tienˇ oi ngidˋ ngidˋ do , so vugˋ oi zeuˊ zeuˊ so 。」 農夫每天要努力工作,並細心照顧,所以古人說:「田要每天勤耕,房子要每天整理。」
lbk04_115 人講「耕田就愛田鄰儕」,耕田个人毋好同人多事,有事情吔正有好照應。 nginˇ gongˋ 「 gangˊ tienˇ qiu oi tienˇ linˇ saˇ 」, gangˊ tienˇ ge nginˇ mˇ hoˋ tungˇ nginˇ doˊ sii , iuˊ sii qinˇ eˇ nang iuˊ hoˋ zeu in 。 有人說「耕田要與人和睦相處」,農夫不要與人吵架,有事發生時才能互相協助。
lbk04_116 耕田作習个人乜係人,你做毋得看人毋起。 gangˊ tienˇ zogˋ xib ge nginˇ me he nginˇ , ngˇ zo mˇ dedˋ kon nginˇ mˇ hiˋ 。 耕田的農夫也是人,你千萬不能輕視他們。
lbk04_117 看著弱者毋好翕佢,因為有可能會因小失大哦,故所頭擺人講「教化賠好人」。 kon doˋ ngiog zaˋ mˇ hoˋ hibˋ iˇ , inˊ vi iuˊ koˋ nenˇ voi inˊ seuˋ siidˋ tai oˊ , gu soˋ teuˇ baiˋ nginˇ gongˋ 「 gau fa poiˇ hoˋ nginˇ 」。 看見弱勢的人不要欺侮他,因為有可能會因小失大,所以古人說「以小賠大、以壞賠好,最後是自己得不償失」。
lbk04_118 這個人古古怪怪忒狡猾,做朋友毋得。 iaˋ ge nginˇ guˋ guˋ guai guai tedˋ gauˋ vad , zo penˇ iuˊ mˇ dedˋ 。 這個人刁鑽古怪不老實,不能當朋友。
lbk04_119 𠊎這下在這做生理,拜託你有機會愛來同𠊎交關。 ngaiˇ iaˋ ha tiˊ iaˋ zo senˊ liˊ , bai togˋ ngˇ iuˊ giˊ fi oi loiˇ tungˇ ngaiˇ gauˊ gonˊ 。 我現在在這裡做生意,拜託你有機會要來跟我買哦!
lbk04_120 美濃有一句老話講:「交官窮,交鬼死,交著牽牛刮仔蝕了米。」這個意思係講,交朋友愛細義,交著毋好个會了身家。 miˇ nungˇ iuˊ idˋ gi loˋ fa gongˋ :「 gauˊ gonˊ kiungˇ , gauˊ guiˋ xiˋ , gauˊ doˋ kianˊ ngiuˇ guadˋ eˋ sad liauˋ miˋ 。」 iaˋ ge i sii he gongˋ , gauˊ penˇ iuˊ oi se ngi , gauˊ doˋ mˇ hoˋ ge voi liauˋ siinˊ gaˊ 。 美濃有句俗語說:「交到官員會窮困,交到損友是自找死路,交到花言巧語的牛販只會讓自己吃大虧。」這個意思是指交朋友要謹慎小心,交到壞朋友會身敗名裂。
lbk04_121 頭擺美濃人講:「教好他人子,教吔好來自家無好使。」故所人毋好忒多嘴、忒雞婆。 teuˇ baiˋ miˇ nungˇ nginˇ gongˋ :「 gauˊ hoˋ taˊ nginˇ ziiˋ , gauˊ eˋ hoˋ loiˇ qid gaˊ moˇ hoˋ siiˋ 。」 gu soˋ nginˇ mˇ hoˋ tedˋ doˊ zoi 、 tedˋ gieˇ boˇ 。 以前美濃人說:「教好別人的小孩,即使你教會了,別人未必會感恩。」所以人不需太多嘴或太愛管閒事。
lbk04_122 人講:三年一小運,五年一大運,係一時堵著壞運毋使去愁佢,時間到吔,自然會交運脫運。 nginˇ gongˋ : samˊ ngianˇ idˋ seuˋ iun , ngˋ ngianˇ idˋ tai iun , he idˋ siiˇ duˇ doˋ faiˋ iun mˇ siiˋ hi seuˇ iˇ , siiˇ gianˊ do eˇ , cii ianˇ voi gauˊ iun todˋ iun 。 有人說:三年一小運,五年一大運,若一時運氣不好不用煩惱,一段時間後,自然就會轉運了。
lbk04_123 一百零年前,南隆地區係北部人下來開庄个,佢等過苦蓋會計較,美濃在地人會㖸講:「交南毋交北,交北屌毋得」,有息把仔看輕人个意思。 idˋ bagˋ nangˇ ngianˇ qienˇ , namˇ lungˇ ti kiˊ he bedˋ pu nginˇ haˊ loiˇ koiˊ zongˊ ge , iˇ denˊ go kuˋ goi voi gie gauˋ , miˇ nungˇ cai ti nginˇ voi nagˋ gongˋ :「 gauˊ namˇ mˇ gauˊ bedˋ , gauˊ bedˋ diauˋ mˇ dedˋ 」, iuˊ xidˋ baˋ eˊ kon kiangˊ nginˇ ge i sii 。 一百多年前,美濃的南隆地區是北客南下開墾的,他們(北客)生活困苦又愛計較,當地的美濃人會笑說:「交南不要交北,交北不可理喻」,有點輕視之意。
lbk04_124 「教你學打獅,拿著被單,就覺著會弄獅頭。」這就係㖸不受教个後生仔,學著一兩項手藝,就覺得自家蓋會吔,想出師吔! 「 gauˊ ngˇ hog daˋ siiˊ , naˊ doˋ piˊ danˊ , qiu gogˋ doˋ voi nung siiˊ teuˇ 。」 iaˋ qiu he nagˋ budˋ su gau ge heu sangˊ eˋ , hog doˋ idˋ liongˋ hong suˋ ngi , qiu gogˋ doˋ qid gaˊ goi voi eˇ , xiongˋ cudˋ siiˊ eˇ ! 「才教你如何舞獅,一拿到被單,就覺得自己很厲害,會跳上桌子舞弄獅頭了。」這是譏笑不受教的年輕人,才剛學會一兩項手藝,就覺得自己很厲害,想要開店當老闆了。
lbk04_125 同朋友來去,愛真情真意、交人交心。 tungˇ penˇ iuˊ loiˇ hi , oi ziinˊ qinˇ ziinˊ i , gauˊ nginˇ gauˊ ximˊ 。 跟朋友往來,要真誠、真心交往。
lbk04_126 頭擺人有講:「交人愛交心,淋樹愛淋根。」意思係大家交朋友愛真心、有信用。 teuˇ baiˋ nginˇ iuˊ gongˋ :「 gauˊ nginˇ oi gauˊ ximˊ , limˇ su oi limˇ ginˊ 。」 i sii he tai gaˊ gauˊ penˇ iuˊ oi ziinˊ ximˊ 、 iuˊ xin iung 。 古人說:「交朋友要真心相待,如同澆樹水要深入根部。」意思是大家交朋友要真誠、講信用。
lbk04_127 做麼个事情都愛同人「交涉打合」,毋好自家大主大意。 zo maˋ ge sii qinˇ duˊ oi tungˇ nginˇ「 gauˊ sab daˋ hab 」, mˇ hoˋ qid gaˊ tai zuˋ tai i 。  做任何事情都要與人洽談,不要自己自作主張。
lbk04_128 厥面帕粄店今晡日開張,嗄一下仔來吔五六張桌个人客,害佢無閒啊交手亂造。 iaˊ mien pa banˋ diam ginˊ buˊ ngidˋ koiˊ zongˊ , sa idˋ ha eˊ loiˇ eˇ ngˋ liugˋ zongˊ zogˋ ge nginˇ hagˋ , hoi iˇ moˇ hanˇ a gauˊ suˋ lon co 。 他的粄條店今天開張,卻一下子來了五六桌的客人,她忙到手忙腳亂。
lbk04_129 這隻猴仔搞搞怪怪,摝啊𠊎腦轉。 iaˋ zagˋ heuˇ eˋ gauˋ gauˋ guai guai , lugˋ a ngaiˇ dinˊ dinˊ noˋ zonˋ 。 這個小鬼調皮搗蛋,喜歡捉弄人,把我搞得團團轉。
lbk04_130 佢恁大將,你恁細隻,還想愛同人相打,搞膦好! iˇ anˋ tai jiongˋ , ngˇ anˋ se zagˋ , hanˇ xiongˋ oi tungˇ nginˇ xiongˊ daˋ , gauˋ linˋ hoˋ ! 他這麼高大,你個子這麼小,還想跟人打架,真不自量力!
lbk04_131 𠊎等還細盡好搞泥團。 ngaiˇ nenˊ hanˇ se qin hau gauˋ naiˇ tonˇ 。 我們小時候很喜歡玩泥巴。
lbk04_132 你一入屋就嘓無停,毋會𤸁吓? ngˇ idˋ ngib vugˋ qiu ged moˇ tinˇ , mˇ voi kioi haˋ ? 你一回到家就說個不停,不累嗎?。
lbk04_133 人在該睡當晝目,你等細人仔毋好在伙房裡鋸鋸嘵嘵。 nginˇ teˊ ge soi dongˊ zu mugˋ , ngˇ nenˊ se nginˇ eˋ mˇ hoˋ teˊ foˋ fongˇ liˇ gi gi giau giau 。 別人在睡午覺,你們小孩子不要在伙房中大聲吵鬧。
lbk04_134 外背毋知發生麼个事,仰會有鋸鋸滾个聲音呢? lo boi mˇ diˊ fadˋ senˊ maˋ ge sii , ngiongˋ voi iuˊ gi gi gunˋ ge sangˊ imˊ noˋ ? 外面發生了什麼事,怎會有這麼尖銳刺耳的聲音呢?
lbk04_135 頭擺細妹仔嫁人,都會隨身帶等髻索、茶箍。 teuˇ baiˋ se moi eˋ ga nginˇ , duˊ voi suiˇ siinˊ dai nenˋ gi sogˋ 、 caˇ guˊ 。 以前女子出嫁,都會隨身攜帶髮繩和肥皂。
lbk04_136 鋸樹倒樵,對頭擺个客家人來講,係盡清苦个事頭。 gi su doˋ ceuˇ , dui teuˇ baiˋ ge hagˋ gaˊ nginˇ loiˇ gongˋ , he qin qinˊ kuˋ ge se teuˇ 。 鋸木砍柴,對早期的客家人來說,是很辛苦的事。
lbk04_137 這下个地球溫度緊來緊高,鋸樹抹莖个事情絕對毋好再做,係無後代人會看毋著將來。 iaˋ ha ge ti kiuˇ vunˊ tu ginˋ loiˇ ginˋ goˊ , gi su madˋ ginˊ ge sii qinˇ qied dui mˇ hoˋ zai zo , he moˇ heu toi nginˇ voi kon mˇ doˋ jiongˊ loiˇ 。 現在地球溫度越來越高,破壞樹林的事情絕不能再發生,否則後代會看不見未來在哪裡。
lbk04_138 愛相打時,該男仔人髻鬃一捋就出手吔。 oi xiongˊ daˋ siiˇ , ge namˇ eˋ nginˇ gi zungˊ idˋ lod qiu cudˋ suˋ eˇ 。 要打架時,那男人把髮髻向後一甩就出手了。
lbk04_139 市場項一哪仔嘰嘰嘎嘎,盡鬧熱。 sii congˇ hong idˋ naiˋ eˋ giˊ giˊ gaˇ gaˇ , qin nau ngiad 。 菜市場裡到處都人聲鼎沸,很熱鬧。
lbk04_140 𠊎盡肚飢吔,肚屎一下在該嘰嘰膏膏。 ngaiˇ qin duˋ giˊ eˇ , duˋ siiˋ idˋ ha teˊ geˋ giˊ giˊ goˇ goˇ 。 我很餓了,現在肚子在嘰哩咕嚕叫了。
lbk04_141 這凳仔無緪吔,一坐啊下就嘰嘰咭咭。 iaˋ den eˋ moˇ henˇ eˇ , idˋ coˊ a haˊ qiu giˇ giˇ gid gid 。 這椅子鬆了,一坐下就發出吱嘎聲響。
lbk04_142 坐下來定定仔愐,想看啊若東西會跌啊在哪,毋使在該挾上挾下。 coˊ haˊ loiˇ tin tin eˊ menˋ , xiongˋ kon a ngiaˊ dungˊ xiˊ voi diedˋ a tiˊ laiˋ , mˇ siiˋ teˊ geˋ giab songˊ giab haˊ 。 坐下來慢慢想,看你的東西會掉在哪裡,不用在那裡走來走去。
lbk04_143 你都毋係結舌仔,仰見看著細妹仔,一講話就特特突突。 ngˇ duˊ mˇ he giadˋ sad eˋ , ngiongˋ gian kon doˋ se moi eˋ , idˋ gongˋ fa qiu tid tid tud tud 。 你本來就沒有口吃,怎麼每次一看到女孩子,講話就結結巴巴。
lbk04_144 無閒吔歸隻月个事頭,今晡日總算解索脫軛吔! moˇ hanˇ eˇ guiˊ zagˋ ngiad ge se teuˇ , ginˊ buˊ ngidˋ zungˋ son giaiˋ sogˋ todˋ agˋ eˇ ! 忙了整個月的事情,今天總算解脫了!
lbk04_145 做麼个事情愛提前詳細計畫,做毋得臨臨時,故所頭擺人會講:「檢漏趁天晴,讀書趕後生。」 zo maˋ ge sii qinˇ oi tiˇ qienˇ xiongˇ se gie vag , zo mˇ dedˋ limˇ limˇ siiˇ , gu soˋ teuˇ baiˋ nginˇ voi gongˋ :「 giamˋ leu ciin tienˊ qiangˇ , tug suˊ gonˋ heu sangˊ 。」 做事要提早詳細規劃,不要臨時起意急就章,所以古人說:「修房補漏要趁天晴,讀書要趁年輕。」
lbk04_146 人同人來去,本成有息把仔人情面目,故所大家會講「見面三分情」,就係恁呢个道理。 nginˇ tungˇ nginˇ loiˇ hi , bunˋ sangˇ iuˊ xidˋ baˋ eˊ nginˇ qinˇ mien mugˋ , gu soˋ tai gaˊ voi gongˋ 「 gian mien samˊ funˊ qinˇ 」 , qiu he anˋ neˊ ge to liˊ 。 人與人交往,自然有一些人情世故,所以大家會顧及彼此的情面好溝通,就是這個道理。
lbk04_147 這個人做人毋老實、虛虛假假,𠊎看佢見人講人話,見鬼講鬼話。 iaˋ ge nginˇ zo nginˇ mˇ loˋ siid 、 hiˊ hiˊ gaˋ gaˋ , ngaiˇ kon iˇ gian nginˇ gongˋ nginˇ fa , gian guiˋ gongˋ guiˋ fa 。 這個人做人不老實、真真假假,我看他講話心口不一、口是心非。
lbk04_148 𠊎老弟毋老實,見做事情盡會奸雄,會推來推去蓋得人畏。 ngaiˇ loˋ taiˊ mˇ loˋ siid , gian zo sii qinˇ qin voi gianˊ hiungˇ , voi toiˊ loiˇ toiˊ hi goi dedˋ nginˇ vi 。 我弟弟不老實,每次做事很會偷懶,推三阻四的很討厭。
lbk04_149 𠊎隔壁个伯姆蓋才過,無老公又愛畜五六個細人仔,生活蓋艱辛。 ngaiˇ gagˋ biagˋ ge bagˋ meˊ goi coiˇ go , moˇ loˋ gungˊ iu oi hiugˋ ngˋ liugˋ ge se nginˇ eˋ , senˊ fad goi gianˊ xinˊ 。 我隔壁的伯母很可憐,失去丈夫又要養五六個小孩,生活很辛苦。
lbk04_150 這個豬肚分師傅炒啊蓋好,食起來蓋堅嗒。 iaˋ ge zuˊ duˋ bunˊ siiˊ fu cauˋ a goi hoˋ , siid hiˋ loiˇ goi gianˊ dag 。 這個豬肚師傅炒得相當好,吃起來很有咬勁。
lbk04_151 做爺哀个人係無田無地,又愛畜細人仔讀書,實在艱艱辛辛嶄然為難。 zo iaˇ oiˊ ge nginˇ he moˇ tienˇ moˇ ti , iu oi hiugˋ se nginˇ eˋ tug suˊ , siid cai gianˊ gianˊ xinˊ xinˊ zamˋ manˇ viˇ nanˇ 。 為人父母若沒有田地耕種,又要教養、栽培子女讀書,實在是很艱困辛苦的。
lbk04_152 交朋友愛定定仔擇,毋好擇著奸雄鬼計个人來做朋友。 gauˊ penˇ iuˊ oi tin tin eˊ tog , mˇ hoˋ tog doˋ gianˊ hiungˇ guiˋ gie ge nginˇ loiˇ zo penˇ iuˊ 。 交朋友要小心選擇,不要選到會使用手段的人來做朋友。
lbk04_153 阿三伯嶄然堅耐,每日愛去山項㧡百過斤樵下去平地賣,正買米歸去分細人仔食,講得生活蓋清苦。 aˊ samˊ bagˋ zamˋ manˇ gianˊ ngai , miˊ ngidˋ oi hi sanˊ hong kaiˊ bagˋ go ginˊ ceuˇ haˊ hi piangˇ ti mai , nang maiˊ miˋ guiˊ hi bunˊ se nginˇ eˋ siid , gongˋ dedˋ senˊ fad goi qinˊ kuˋ 。 阿三伯非常堅忍,每天到山上挑一百多斤的柴去平地賣,才買米回家給小孩子吃,生活很辛苦。
lbk04_154 這下禾仔毋曾大,就無麼个收入,續等又堵著發風搓落大雨,生活越至清苦,頭擺人就安到「堅霜耐雪」。 iaˋ ha voˇ eˋ mˇ qienˇ tai , qiu moˇ maˋ ge suˊ ngib , sa denˋ iu duˇ doˋ bodˋ fungˊ caiˊ log tai iˋ , senˊ fad iad zii qinˊ kuˋ , teuˇ baiˋ nginˇ qiu onˊ do 「 gianˊ songˊ ngai xiedˋ 」。 現在稻子還沒長大,沒什麼收入,接著又遭到颱風、大雨的摧殘,導致生活更困苦,以前的人就稱為「堅霜耐雪」。
lbk04_155 勤儉个人,生活簡簡單單,鹹菜蘿蔔仔就做得過一餐。 kiunˇ kiam ge nginˇ , senˊ fad gianˋ gianˋ danˊ danˊ , hamˇ coi loˇ ped eˋ qiu zo dedˋ go idˋ conˊ 。 勤儉的人,生活非常簡單,酸菜蘿蔔就可以配一餐飯。
lbk04_156 𠊎隔壁个細妹仔眼界蓋高,揀揀擇擇擇到今還毋曾嫁出去。 ngaiˇ gagˋ biagˋ ge se moi eˋ ngianˋ giai goi goˊ , gianˋ gianˋ tog tog tog do ginˊ hanˇ mˇ qienˇ ga cudˋ hi 。 我隔壁的女孩,眼光很高、精挑細選,選到現在還沒嫁出去。
lbk04_157 做人毋好忒精忒會算,係無到尾會無蓋好个結果;頭擺人有講:「揀揀擇擇,擇著爛瓠杓;千揀萬揀,揀隻爛燈盞。」就係恁呢个道理哪! zo nginˇ mˇ hoˋ tedˋ jinˊ tedˋ voi son , he moˇ do miˊ voi moˇ goi hoˋ ge giadˋ goˋ ; teuˇ baiˋ nginˇ iuˊ gongˋ :「 gianˋ gianˋ tog tog , tog doˋ lan puˇ sog ; qienˊ gianˋ van gianˋ , gianˋ zagˋ lan denˊ zanˋ 。」 qiu he anˋ neˊ ge to liˊ naˊ ! 做人不要太過於精打細算,不然到最後不會有好結果的;以前的人說:「千挑萬選,選來選去都沒選到一個好的東西。」就是這個道理呀!
lbk04_158 日頭恁烈去田坵裡做事,晒啊歸身仔捲皮扯𤊶,暗晡頭痛啊睡毋得。 ngidˋ teuˇ anˋ ladˋ hi tienˇ kiuˊ liˊ zo se , sai a guiˊ siinˊ eˋ gianˋ piˇ caˋ ladˋ , am buˊ teuˇ tung a soi mˇ dedˋ 。 艷陽高照去田裡工作,晒得全身皮膚刺痛,晚上痛到睡不著。
lbk04_159 這個細人仔蓋無規矩,將把食飯个筷仔揙上揙下,揀肥擇瘦,蓋無樣式。 iaˋ ge se nginˇ eˋ goi moˇ guiˊ giˋ , jiongˊ baˋ siid fan ge kuai eˋ bienˋ songˊ bienˋ haˊ , gianˋ piˇ tog ceu , goi moˇ iong siidˋ 。 這個小孩子很沒禮貌,將筷子在菜盤裡翻來翻去、過分挑選,很沒教養。
lbk04_160 頭擺人愛討心臼或者嫁妹仔,愛尋蓋好个媒人,故所講「揀親不如擇媒」。 teuˇ baiˋ nginˇ oi toˋ ximˊ kiuˊ fed zaˋ ga moi eˋ , oi qimˇ goi hoˋ ge moiˇ nginˇ , gu soˋ gongˋ 「 gianˋ qinˊ budˋ iˇ tog moiˇ 」。 以前的人要娶媳婦或嫁女兒,要找好媒婆介紹,所以說「要選個好親家,不如找個好媒婆」。
lbk04_161 一般人做屋、做風水,會揀時擇日,尋良時吉日來起工。 idˋ banˊ nginˇ zo vugˋ 、 zo fungˊ suiˋ , voi gianˋ siiˇ tog ngidˋ , qimˇ liongˇ siiˇ gidˋ ngidˋ loiˇ hiˋ gungˊ 。 一般人蓋房子、做祖墳,會選擇良時吉日,挑個好日來開工。
lbk04_162 佢在金門做兵个時節,不時有發生炮戰,斷真係驚驚險險過日仔。 iˇ teˊ gimˊ munˇ zo binˊ ge siiˇ jiedˋ , budˋ siiˇ iuˊ fadˋ senˊ pau zan , don ziinˊ he giangˊ giangˊ hiamˋ hiamˋ go ngidˋ eˋ 。 他在金門當兵的時候,常會發生炮戰,日子過的驚險萬分。
lbk04_163 佢去放水,好點點仔竹頭下趖出一尾蛇哥,害佢驚潑潑仔嚇啊面呷青。 iˇ hi biong suiˋ , hoˋ diamˋ diamˋ eˊ zugˋ teuˇ haˊ soˇ cudˋ idˋ miˊ saˇ goˊ , hoi iˇ giangˊ pad pad eˊ hagˋ a mien gab qiangˊ 。 他去放水,忽然從竹叢裡跑出一條蛇,害他嚇得臉色發白。
lbk04_164 這個人見做麼个事情啱生撞死、舂上舂下完全毋驚死,膽識蓋好。 iaˋ ge nginˇ gian zo maˋ ge sii qinˇ ngamˊ sangˊ cong xiˋ 、 zungˊ songˊ zungˊ haˊ vanˇ qionˇ mˇ giangˊ xiˋ , damˋ siidˋ goi hoˋ 。 這個人無論做什麼事都很激進,衝衝撞撞完全不怕死,很有膽識。
lbk04_165 你仰食麵包食啊頸挷挷仔。 ngˇ ngiongˋ siid mien bauˊ siid a giangˋ bangˊ bangˊ eˊ 。 你怎麼吃麵包吃得一直拉脖子。
lbk04_166 這個人生著頸頓頓仔。 iaˋ ge nginˇ sangˊ doˋ giangˋ dun dun eˊ 。 這個人長得身材矮小脖子短。
lbk04_167 你斯昨暗晡睡目偏著頸根麼?仰恁呢頸竵竵仔? ngˇ siiˇ coˊ am buˊ soi mugˋ pienˊ doˋ giangˋ ginˊ meˇ ? ngiongˋ anˋ neˊ giangˋ feˋ feˋ eˊ ? 你是昨晚睡覺落枕了嗎?怎麼這樣脖子歪一邊?
lbk04_168 你頸鋸鋸仔在該看麼个? ngˇ giangˋ gi gi eˊ teˊ geˋ kon maˋ ge ? 你拉長脖子在那裏看什麼?
lbk04_169 寒人个時節,大路項會看著每一個人都頸縮縮仔。 honˇ nginˇ ge siiˇ jiedˋ , tai lu hong voi kon doˋ miˊ idˋ ge nginˇ duˊ giangˋ sugˋ sugˋ eˊ 。 冷的時候,馬路上會看到每個人都縮著脖子。
lbk04_170 這張凳仔毋多主固吔,一坐啊下就會咭咭滾。 iaˋ zongˊ den eˋ mˇ doˊ zuˋ gu eˇ , idˋ coˊ a haˊ qiu voi gid gid gunˋ 。 這張椅子不太穩固了,一坐下去就會咭咭叫。
lbk04_171 這張竹椅仔忒細張,坐啊下咭手咭腳毋鬆爽。 iaˋ zongˊ zugˋ iˋ eˋ tedˋ se zongˊ , coˊ a haˊ gid suˋ gid giogˋ mˇ sungˊ songˋ 。 這張竹椅太小了,坐下去手腳都施展不開,不舒服。
lbk04_172 厥伯姆雞腸鴨肚,行到哪仔就嫌人嫌到哪仔。 iaˊ bagˋ meˊ gieˊ congˇ abˋ duˋ , hangˇ do naiˋ eˋ qiu hiamˇ nginˇ hiamˇ do naiˋ eˋ 。 他的伯母氣度、器量狹小,到處嫌棄人家。
lbk04_173 你畜揫著雞雞鴨鴨,愛分倈仔、妹仔年下時節進補用个麼? ngˇ hiugˋ qiuˊ doˋ gieˊ gieˊ abˋ abˋ , oi bunˊ lai eˋ 、 moi eˋ ngianˇ haˊ siiˇ jiedˋ jin buˋ iung ge meˇ ? 你養了一大群雞鴨,要給兒子、女兒年底進補用的嗎?
lbk04_174 你這個人最無用,淨雞棲下絡㘔會。 ngˇ iaˋ ge nginˇ zuiˋ moˇ iung , qiang gieˊ ji haˊ logˋ saiˊ voi 。 你這個人最沒用,只會待在家裡欺負自己人。
lbk04_175 這個新來嫂真冤枉,一日到暗分屋下人雞鉗雞啄。 iaˋ ge xinˊ loiˇ soˋ ziinˊ ianˊ vongˋ , idˋ ngidˋ do am bunˊ lugˋ kaˊ nginˇ gieˊ kiamˇ gieˊ dugˋ 。 這剛嫁過來的媳婦真可憐,一天到晚被家裡人欺負。
lbk04_176 男女感情个事情雞強狗願,每一儕都無共樣。 namˇ ngˋ gamˋ qinˇ ge sii qinˇ gieˊ kiongˇ gieuˋ ngian , miˊ idˋ saˇ duˊ moˇ kiung iong 。 男女之間的感情不能勉強,每個人的想法都不同。
lbk04_177 佢每日臨暗會帶恁多老弟、老妹去散步,蓋像雞嫲帶子。 iˇ miˊ ngidˋ limˇ am voi dai anˋ doˊ loˋ taiˊ 、 loˋ moi hi san pu , goi qiong gieˊ maˇ dai ziiˋ 。 他每天傍晚會帶弟弟、妹妹們去散步,就好像母雞帶小雞。
lbk04_178 你想愛同佢倆儕做媒人,係做得成,雞嫲有褲著吔。 ngˇ xiongˋ oi tungˇ iˇ liongˋ saˇ zo moiˇ nginˇ , he zo eˋ sangˇ , gieˊ maˇ iuˊ fu zogˋ eˊ 。 你想幫他們兩個牽紅線,要成功是不太可能事啦。
lbk04_179 人講「雞嫲清火,雞公躁火」,愛食補斯愛勘裁自家个體質囉! nginˇ gongˋ 「 gieˊ maˇ qinˊ foˋ , gieˊ gungˊ cau foˋ 」, oi siid buˋ siiˇ oi kamˊ caiˇ qid gaˊ ge tiˋ ziidˋ loˊ ! 人家說「母雞清火、公雞上火」,要進補就要考量好自己的體質狀況喔!
lbk04_180 俗諺講:「雞嫲啼愛斬頭。」頭擺个婦人家淨有認做个份。 xiug ngian gongˋ :「 gieˊ maˇ taiˇ oi zamˋ teuˇ 。 」 teuˇ baiˋ ge fu nginˇ gaˊ qiang iuˊ ngin zo ge fun 。 俗話說:「母雞早晨啼叫要砍頭。」以前的婦女沒有地位,只能認份的做事。
lbk04_181 佢頭到嗙胲樣仔罵啊恁大聲,這下嗄分人都啊雞嘴變鴨嘴吔。 iˇ teuˇ do pangˊ goiˊ iong eˊ ma a anˋ tai sangˊ , iaˋ ha sa bunˊ nginˇ duˊ a gieˊ zoi bien abˋ zoi eˇ 。 他剛剛罵得臉紅脖子粗,現在卻被反駁得一句都不敢吭了。
lbk04_182 你劈草个時節,該溝脣河嘴定著愛劈淨來喲! ngˇ piagˋ coˋ ge siiˇ jiedˋ , ge gieuˊ sunˇ hoˇ zoi tin cog oi piagˋ qiang loiˇ ioˊ ! 你除草的時候,溪圳、水溝的邊緣一定要除乾淨喲!
lbk04_183 你毋好在這狗呷烏蠅吔,共快去做事。 ngˇ mˇ hoˋ tiˊ iaˋ gieuˋ gab vuˊ inˇ eˇ , kiung kuai hi zo se 。 你不要在這裡講一堆廢話了,趕快去做事。
lbk04_184 狗鉗貓逐,你係愛逐細妹仔,就愛了解人家个性仔。 gieuˋ kiamˇ meu giugˋ , ngˇ he oi giugˋ se moi eˋ , qiu oi liauˋ giaiˋ nginˇ gaˊ ge xin eˋ 。 狗和貓求偶的方式不同,你如果要追女朋友,就要了解對方的個性。
lbk04_185 你毋知「狗膦毋好比蠟燭」麼?好比个毋比,比啊自家面舐舐仔。 ngˇ mˇ diˊ 「 gieuˋ linˋ mˇ hoˋ biˋ lab zugˋ 」 meˇ ? hoˋ biˋ ge mˇ biˋ , biˋ a qid gaˊ mien seˊ seˊ eˊ 。 你不知道「不同的東西不能拿來相比」嗎?好比的不比,比得自己的臉都丟盡了。
lbk04_186 佢恁久行壞運、狗咬膦棍吔,做麼个都毋順。 iˇ anˋ giuˋ hangˇ faiˋ iun 、 gieuˋ ngauˊ linˋ gun eˇ , zo maˋ ge duˊ mˇ sun 。 他最近走霉運了,做什麼都不順利。
lbk04_187 該人看高無看低,毋使望佢牽成,你無聽過「狗咬著爛褲」這句話吓? ge nginˇ kon goˊ moˇ kon daiˊ , mˇ siiˋ mong iˇ kianˊ siinˇ , ngˇ moˇ tangˊ go 「 gieuˋ ngauˊ zogˋ lan fu 」 iaˋ gi fa haˋ ? 那人看高不看低,別指望他會提拔你,你沒聽過「狗眼看人低」的話嗎?
lbk04_188 佢一生人好食懶做,無半息出息,斷真係「狗肉出桌毋得」。 iˇ idˋ senˊ nginˇ hau siid lanˊ zo , moˇ ban xidˋ cudˋ xidˋ , don ziinˊ he 「 gieuˋ ngiugˋ cudˋ zogˋ mˇ dedˋ 」。 他一輩子好吃懶做,沒半點出息,真的是讓人瞧不起(上不了檯面)。
lbk04_189 頭擺有人講:「狗肉滾三滾,神仙坐毋穩。」你敢有食過狗肉? teuˇ baiˋ iuˊ nginˇ gongˋ :「 gieuˋ ngiugˋ gunˋ samˊ gunˋ , siinˇ xienˊ coˊ mˇ vunˋ 。」 ngˇ gamˋ iuˊ siid go gieuˋ ngiugˋ ? 以前有人說:「狗肉一滾燙,它的香氣連神仙都無法抵擋。」你吃過狗肉嗎?
lbk04_190 頭擺鄉下蓋多狗仔,不時看得著狗相孿。 teuˇ baiˋ hiongˊ ha goi doˊ gieuˋ eˋ , budˋ siiˇ kon dedˋ doˋ gieuˋ xiongˊ langˇ 。 以前鄉下的狗很多,時常可以看到狗隻交配的情形。
lbk04_191 你毋使怨他人恁現實,頭擺人講:「狗相孿,各顧各」,這下个人乜相同。 ngˇ mˇ siiˋ ian taˊ nginˇ anˋ hian siid , teuˇ baiˋ nginˇ gongˋ :「 gieuˋ xiongˊ langˇ , gogˋ gu gogˋ 」, iaˋ ha ge nginˇ me xiongˊ tungˇ 。 你不要埋怨別人現實,以前人說:「狗交配完後,都只顧處理自己」,現代人還不是一樣。
lbk04_192 這隻猴仔盡毋知靈性,不時都做出「狗相孿,行上前」个歪格事,故所分人㖸「戇猴」。 iaˋ zagˋ heuˇ eˋ qin mˇ diˊ linˇ xin , budˋ siiˇ duˊ zo cudˋ 「 gieuˋ xiongˊ langˇ , hangˇ songˊ qienˇ 」 ge vaiˊ giedˋ sii , gu soˋ bunˊ nginˇ nagˋ 「 ngong heuˇ 」。 這人不太懂規矩,經常做出「狗交配時走向前看」的傻事,所以被人譏笑是「傻猴」。
lbk04_193 狗爭屎食,人為財死,這都係不時看得著个事情。 gieuˋ zangˊ siiˋ siid , nginˇ vi coiˇ xiˋ , iaˋ duˊ he budˋ siiˇ kon dedˋ doˋ ge sii qinˇ 。 狗搶吃屎,人為財死,這都是經常發生的事情。
lbk04_194 人講就毋聽,鬼牽就蠕蠕行,𠊎看你斯狗舂墓頭,尋死就有。 nginˇ gongˋ qiu mˇ tangˊ , guiˋ kianˊ qiu nugˋ nugˋ hangˇ , ngaiˇ kon ngˇ siiˇ gieuˋ zungˊ mung teuˇ , qimˇ xiˋ qiu iuˊ 。 人勸你就不聽,鬼一牽你就立刻走,我看你是狗撞墳地,自找死路啊!
lbk04_195 你在這偷食東西係麼,仰將把揜仔弇上弇下? ngˇ tiˊ iaˋ teuˊ siid dungˊ xiˊ he meˇ , ngiongˋ jiongˊ baˋ kiebˋ eˋ giemˇ songˊ giemˇ haˊ ? 你在這裡偷吃東西嗎,怎麼不斷的將罩子又開又合?
lbk04_196 煮菜愛弇鑊蓋,菜正會過遽熟。 zuˋ coi oi giemˇ vog goi , coi nang voi go giagˋ sug 。 煮菜要蓋上鍋蓋,菜才會較快熟。
lbk04_197 若冰箱个冷凍項仰無𠗻東西呢? ngiaˊ benˊ xiongˊ ge langˊ dung hong ngiongˋ moˇ gien dungˊ xiˊ noˋ ? 你的冰箱冷凍庫怎麼沒有冰東西呢?
lbk04_198 這隻細狗仔分該隻大狗牯咬啊哽哽滾。 iaˋ zagˋ se gieuˋ eˋ bunˊ ge zagˋ tai gieuˋ guˋ ngauˊ a gienˇ gienˇ gunˋ 。 這隻小狗被那隻大狼狗咬得哽哽叫。
lbk04_199 這隻細人仔動啊著就噭眵,但係每擺都噭無目汁。 iaˋ zagˋ se nginˇ eˋ tungˊ a doˋ qiu gieu ziiˊ , danˋ he miˊ baiˋ duˊ gieu moˇ mugˋ ziibˋ 。 這孩子動不動就哭,可是每次都是假哭。
lbk04_200 你恁呢噭上噭下毋會壞勢麼? ngˇ anˋ neˊ gieu songˊ gieu haˊ mˇ voi faiˋ se meˇ ? 你這樣哭哭啼啼的,不會不好意思嗎?